Allah Katında En Büyük Günah Nedir? Felsefi Bir Sorgulama
Bir filozof için en derin sorular, çoğu zaman en basit görünenlerdir. “Allah katında en büyük günah nedir?” sorusu da tam olarak bu niteliktedir. Bu soru, sadece dinî bir yargıyı değil, insanın varoluşsal konumunu, bilgiyle kurduğu ilişkiyi ve eylemlerinin etik anlamını da sorgular. Çünkü günah, yalnızca bir davranış biçimi değil, insanın hakikate olan yöneliminin ölçüsüdür.
Etik Perspektif: İyilik ve Kötülüğün Ahlaki Dengesi
Etik açısından bakıldığında günah, insanın özgür iradesini yanlış yönde kullanmasıdır. Ahlaki davranış, bilinçli seçimle doğar; dolayısıyla en büyük günah, bilerek ve isteyerek hakikati reddetmektir.
Filozoflar, özellikle Immanuel Kant’tan itibaren, ahlakın kaynağını “iyi niyet”te aramışlardır. Allah katında da, niyetin saflığı ile eylemin doğruluğu arasındaki uyum belirleyici olur.
Bu açıdan bakıldığında, en büyük günah yalnızca yanlış eylem değildir; bilerek yanlışta ısrar etmektir. Çünkü bu ısrar, sadece eylemi değil, insanın içsel yönünü de karartır.
Etik düzlemde bu, “kendini bilme”nin kaybıdır. Kişi artık neden yaşadığını, neye hizmet ettiğini sorgulamaz hale gelir. Bu durumda günah, bireyin vicdanıyla Tanrı arasına örülen bir duvardır. Ve bu duvar, zamanla sadece Tanrı’yı değil, insanın kendisini de unutturur.
Epistemolojik Yaklaşım: Bilginin Reddedilişi Olarak Günah
Felsefi açıdan günahın en yıkıcı yönü, bilginin reddedilmesinde gizlidir. Epistemoloji yani bilginin doğası üzerine düşünen bir filozof için en büyük günah, “bilme”nin anlamını yok saymaktır.
İnsan, evrendeki yerini bilgiyle anlar; bilgi ise Allah’ın insana bir lütfudur. Bu yüzden, hakikati bile bile inkâr etmek, epistemolojik olarak Tanrı’nın nuruna karşı körleşmektir.
Kutsal metinlerde “bilerek inkâr” (küfür) bu yüzden en ağır yükümlülük olarak tanımlanır. Çünkü bu inkâr, yanlış bilgiden değil, bilginin reddinden doğar. Cehalet masumdur; ama bilerek karanlığı seçmek, Tanrı’nın ışığını reddetmektir.
Bu yönüyle Allah katında en büyük günah, sadece bir davranış değil, bir bilişsel tavırdır. Hakikati duyup da, onu yok saymayı tercih etmektir. Epistemik anlamda bu, aklın kendine ihanetidir.
Ontolojik Perspektif: Varlığın Amacını Unutmak
Ontoloji, yani varlık felsefesi, insanın neden var olduğunu sorgular. Bu perspektiften bakıldığında, günah sadece bir eylem sapması değil, varoluşsal bir yabancılaşmadır.
İnsanın özü, Allah’ı tanımak ve O’na yönelmektir. Bu yöneliş kaybolduğunda, varlık anlamını yitirir. Dolayısıyla, Allah katında en büyük günah, insanın yaratılış amacına sırt çevirmesidir.
Bu durumda günah, Tanrı’ya karşı değil, varlığın özüne karşı işlenmiş bir suçtur. Ontolojik düzeyde bu, insanın kendi hakikatinden kopuşudur. Filozof Martin Heidegger’in ifadesiyle, “insan varlığını unuttuğu anda, hiçliğe doğru sürüklenir.” Günah, tam da bu unutmanın metafizik biçimidir.
İlahi Adalet ve İnsan Sorumluluğu
Allah katında günah, sadece eylemin kendisiyle değil, o eylemin niyeti, bilgisi ve farkındalığıyla ölçülür. Bu yüzden en büyük günah, Allah’a ortak koşmak (şirk) olarak tanımlanır; çünkü bu, hem etik olarak sadakati, hem epistemolojik olarak hakikati, hem de ontolojik olarak varoluşun merkezini inkâr etmektir.
İnsan, her an seçim yapar. Bu seçimlerin toplamı, onun varlık biçimini belirler. Günah, yanlış bir seçimdir; ama en büyük günah, Tanrı’yı seçmemektir.
Bu anlamda günahın büyüklüğü, dışsal ölçülerle değil, içsel yönelişle belirlenir. İnsan, Tanrı’ya uzaklaştıkça kendi merkezinden de uzaklaşır. Dolayısıyla en büyük günah, aslında en derin yabancılaşmadır.
Sonuç: Hakikate Dönüşün Felsefi Çağrısı
“Allah katında en büyük günah nedir?” sorusu, bizi hem ahlaki hem ontolojik bir aynaya davet eder. Belki de en büyük günah, Tanrı’yı unutmaktır; çünkü bu unutma, iyiliği, bilgiyi ve anlamı aynı anda kaybetmektir.
Bir filozofun gözünden bu soru, şu çağrıyla son bulur:
İnsan, hakikati unuttuğu anda karanlığa mahkûm olur. Fakat her karanlıkta bir kıvılcım vardır — o kıvılcım, bilincin Tanrı’yı yeniden hatırlama gücüdür.
Okuyucuya şu soruyu bırakmak gerekir:
Eğer bilmek bir sorumluluksa, biz gerçekten bildiğimizle mi yaşıyoruz, yoksa hakikati bilerek mi unutuyoruz?